[FRE] Fryseach

Landen uit de Zandbak die langer dan een half jaar niet voldoende doorontwikkeld zijn
Gebruikersavatar
DeFries
Berichten: 88
Lid geworden op: zo 17 mei 2015, 00:04
Locatie: Fryslân [NLD], Lanning [FRE]

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door DeFries » di 12 jan 2016, 00:32

Voor mensen die bang waren dat de diepfries was verdwenen... (niet dat ik pretendeer dat die er zijn)

Kaart stadsontwikkeling Lanning
Afbeelding

Deze work-in-progress kaart laat zien hoe de hoofdstad van Fryseach, Lanning, zich door de jaren (ruwweg) heeft ontwikkeld.
Tegenwoordig heeft de stad zo'n 91.000 inwoners en is daarmee de grootste stad van Fryseach. Het is cultureel, historisch en economisch het centrum van (Fries) Fryseach.
De enige (historische) tegenhanger is de oudste stad van Fryseach: Svälingurheím met zo´n 34.000 inwoners, het hart van Svalings Fryseach (Nyland, zoals zij het zelf noemen).

Op de kaart is onder andere hoe men eerst begon met bouwen in de baai van Lanning aan de plattelandskant (dit omdat Fryseach een boerenrepubliek moest worden).
Toen later de kolonie groeide en enige industrie zich begon te ontwikkelen, bleken de kades aan de vastelandskant te ondiep, hierna verplaatste een groot gedeelte van de industrie naar de huidige Doklannen op het (nog onbenoemde) schiereiland.
Dit havengebied is tot de jaren 70-80 nog grootschaals in gebruik geweest tot de nieuwe havens net buiten Lanning (dichtbij Tiske) de overhand namen (ook door regeringsbeleid).
Na de Tweede Wereldoorlog met Marshall-hulp is Lanning gigantisch gaan groeien. Een razendsnelle urbanisatie vond plaats, Lanning barste uit de oude grenzen, dit is (hopelijk) ook te zien.

Opvallend onderdeel zijn de huidige Doklannen (schaamteloos gestolen van London). Deze oude dokken zijn tegenwoordig een van de weinige plaatsen op Fryseach waar moderne hoogbouw te zien is. Meerdere Fryseacher banken en andere, naar verhouding, belangrijke consortiums hebben hier hun hoofdkantoor. Dit is onder andere door de nabijheid van de Universiteit van Lanning.

Deze kaart heb ik een hele tijd geleden al gemaakt, als voorloper op een echte stadskaart. Vooral gebaseerd op de lessen Aardrijkskunde die we op dat moment kregen :G (moat dochs earne weikomme). Achja, ik weet nog niet precies wanneer ik aan dat, in mijn ogen, monsterproject begin. Maar ik dacht ik plof deze kaart hier even neer om te laten zien dat ik, na een hiatus, wel weer actief wil worden.

Gebruikersavatar
Kaaiman
Geoficticus
Berichten: 2062
Lid geworden op: wo 02 feb 2011, 15:37
Locatie: Hoogeveen
Contacteer:

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Kaaiman » di 12 jan 2016, 01:19

Originele benadering, leuk gedaan! :d
Atlantidië op Atlantis, Geopoeia en op de kaart.

Gebruikersavatar
Dulminis
Moderator
Berichten: 1149
Lid geworden op: ma 23 sep 2013, 17:29
Locatie: Lëtzebuerg / Luxemb(o)urg (L)
Contacteer:

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Dulminis » di 12 jan 2016, 18:57

Mooi idd! Ik maakte lang geleden (zo'n 25 à 30 jaar geleden 8| ) ook van dit soort kaarten; ik vraag me af waarom ik daar op een gegeven moment mee gestopt ben..
Onex́o uǵȯnan ėbȯ xėzėk ocilhenśek v́egėnśeǵon
Woja̰ plodjṵ bḭ cjuwir ḭ wikoles u irkes pur
Mae'r afon orau yn y llygaid y geifr bach


(Le meilleur fleuve se trouve dans les yeux des petites chèvres)

Gebruikersavatar
Matt
Beheerder
Berichten: 1491
Lid geworden op: ma 13 jun 2011, 15:55

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Matt » wo 13 jan 2016, 07:56

Mooi uitgewerkt! Is die nieuwe bebouwing achter de Doklannen in het kader van stadvernieuwing of was het gewoon een braakliggend stuk terrein in het industriegebied?
"Maar daarna kwamen er desastreuze aardbevingen en vloeden; en in één dag en nacht [...] verdween het eiland Atlantis in de dieptes van de zee."
- P
LATO (TIMAEUS/CRITICAS)

Gebruikersavatar
Kathor
Geoficticus
Berichten: 2071
Lid geworden op: za 05 mei 2012, 14:52

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Kathor » wo 13 jan 2016, 14:07

Heel erg mooi, wederom top!
Aena te onða teya flu|leya Aena te onða teya flulleya

Gebruikersavatar
DeFries
Berichten: 88
Lid geworden op: zo 17 mei 2015, 00:04
Locatie: Fryslân [NLD], Lanning [FRE]

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door DeFries » wo 13 jan 2016, 17:59

Matt schreef:Mooi uitgewerkt! Is die nieuwe bebouwing achter de Doklannen in het kader van stadvernieuwing of was het gewoon een braakliggend stuk terrein in het industriegebied?
Een combinatie van beide, denk ik. Gedeelten ervan zullen 'jammerlijk' gesloopte oude arbeiderswijken zijn, delen zullen gewoon nog niet ontwikkeld zijn geweest (toegewezen land- of houtbouw gebied).

Min of meer te zien op de kaart is hoe de stad aan de noordoostkant tegen een berg/oude vulkaanrug aangebouwd is (daar komt de wijknaam 'Op'e Hichte' 'Op de heuvel/hoogte' ook vandaan). Net zo zijn er (in mijn visie van hoe Lanning eruitziet) aan de kustkant van het schiereiland ook een aantal heuvels die het onaantrekkelijk maken er te bouwen. Deze heuvels zouden misschien glaciale afzettingen kunnen zijn*. Men heeft toen dus in de eerste instantie dit gebied onbebouwd gehouden tot de woningwoede na de WWII.

Sowieso wil ik geografie van Fryseach toch wat meer aanpassen aan dit glaciale verleden, met speciale meren en andere landschapseigenschappen.

*Lees: ik ben een Nederlander die iets van dijken of duinen aan de kustkant moet hebben, hoe onwaarschijnlijk ook xP

Gebruikersavatar
Ortelius
Berichten: 415
Lid geworden op: di 19 apr 2011, 23:25
Locatie: Stockholm
Contacteer:

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Ortelius » za 16 jan 2016, 20:25

Erg mooie en duidelijke kaart. Wel twee opmerkingen:
1. Het lijkt me minder voor de hand liggend dat de haven op zo'n grote afstand van de stad gebouwd werd, zeker in een tijd waar de trein nog in volle ontwikkeling was. Hoe langzamer het beschikbare vervoer, hoe dichter alles bij elkaar gebouwd moest worden. Tenzij de haven vooral voor overslag werd gebruikt, is het handiger om de dokken dichter bij de plaatsen waar de verscheepte goederen geproduceerd/opgeslagen/verhandeld werden aan te leggen.
2. Waarom is er nauwelijks ontwikkeling op de Torfaldsrêch? Is dit een berg of een klif?

Gebruikersavatar
DeFries
Berichten: 88
Lid geworden op: zo 17 mei 2015, 00:04
Locatie: Fryslân [NLD], Lanning [FRE]

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door DeFries » zo 17 jan 2016, 01:57

Ortelius schreef:Erg mooie en duidelijke kaart. Wel twee opmerkingen:
1. Het lijkt me minder voor de hand liggend dat de haven op zo'n grote afstand van de stad gebouwd werd, zeker in een tijd waar de trein nog in volle ontwikkeling was. Hoe langzamer het beschikbare vervoer, hoe dichter alles bij elkaar gebouwd moest worden. Tenzij de haven vooral voor overslag werd gebruikt, is het handiger om de dokken dichter bij de plaatsen waar de verscheepte goederen geproduceerd/opgeslagen/verhandeld werden aan te leggen.
2. Waarom is er nauwelijks ontwikkeling op de Torfaldsrêch? Is dit een berg of een klif?
Dit verhaal is weer veel te lang geworden...

Eerst even de tweede vraag, de Torfaldsrêch is inderdaad een berg-/oude vulkaanketen. Het is vernoemd naar de Svalingse hoofdeling Torfald die, toen de Friezen arriveerden, deze (berg)rug na onderhandelingen instelde als belangrijkste grens tussen Svalings en Fries gebied.
De grens hield in dat de Friezen wel richting het huidige Súdergoa en Middelgoa mochten uitbreiden maar niet richting het huidige Wytsingoa.

Over de eerste vraag, ik zal eerlijk toegeven dat ik in de eerste instantie enkel voor esthetische redenen de Doklannen daar had geplaatst. Dit contrast tussen aan de ene kant een klassieke 'historische' binnenstad en aan de andere kant een modern herontwikkeld industriegebied vond ik een mooie visie voor Lanning, maar ik heb er ondertussen al wel een verklaring voor.

Ik leg het al een beetje uit in de eerste post, toen Fries Fryseach, toen nog 'Nij Fryslân', gesticht werd, moest het vooral een kleine boerenrepubliek worden. Denk hierbij aan een paar duizend inwoners in en rondom Lanning in een straal van zo'n 20 km. Er zijn geen goed begaanbare waterwegen, dus het vervoer van het platteland richting Lanning moest via de wegen gaan. Daarom werd oud Lanning aan de ondiepe landskant gesticht, niet op het schiereiland, waar een diepere haven mogelijk was. Er was vrij weinig export en de weinige dieperliggende oceaanschepen die wel kwamen konden nog vrij rendabel in de baai blijven liggen en met kleinere schepen volgeladen worden.

Toen 'Nij Fryslân' echter veel sterker groeide dan verwacht, breidden de Friezen zich steeds verder uit. Friezen begonnen de meerderheid te worden in de Svalingse plaatsjes langs de kust in Middelgoa en Súdergoa en hier vestigen zich steeds meer Frieze boeren (later werden deze gebieden dan ook overgedragen aan Fries gezag).* Er ontstond een behoefte voor een grotere overslaghaven met veel opslagmogelijkheid en als het even kon ook industriële verwerking. Lanning was ideaal als de plaats waar immigranten aankwamen (=goedkope arbeid) en de hoofdstad, maar de haven was te ondiep.

Toen besloot men, zo rond 1880, om de Doklannen te gaan ontwikkelen aan de overkant van de baai. Goederen uit heel Fryseach, vooral de havens Boargernes, Lútzens en Hymstêd, werden in de Doklannen verwerkt en verscheept. Toen in het interbellum en na Tweede Wereldoorlog de landbouw nog meer mechaniseerde, de aantallen nog groter werden en daardoor de schepen steeds dieper werden, ontstond er een nog nieuwere haven bij Tiske, maar de Doklannen zijn nog tot in de jaren 70 gebruikt, vooral voor verwerking.

*Ik wil hierom ook de wegenkaart van Fryseach nog herzien om deze geschiedenis er nog beter in te verwerken.

Gebruikersavatar
DeFries
Berichten: 88
Lid geworden op: zo 17 mei 2015, 00:04
Locatie: Fryslân [NLD], Lanning [FRE]

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door DeFries » vr 19 aug 2016, 23:44

Afbeelding
De Folkemoet is het nationale parlement van Fryseach. De 55 leden van de Folkemoet worden eens in de vier jaar gekozen door kiesgerechtigen van Fryseach. De zetels worden proportioneel verdeelt onder de partijen op basis van de nationale stemresultaten. Fryseach onderhoudt een meerpartijenstelsel, zonder kiesdrempel. De laatste verkiezingen zijn in 2013 geweest, hierin werd het kabinet van Steatsminister Andringa van de Nije Sosjalen in coalitie met De Grienen en Foarút! herkozen.

Achtergrond
De eerste officiële Folkemoet werd gehouden in 1887 net na de onafhanklijkheid van Nionië, maar de geschiedenis van de Folkemoet gaat nog een stukje verder terug dan deze eerste officiële zitting.

Voor de onafhanklijkheid vervulden de 'Steaten fan Nij Fryslân' ('De Staten van Nieuw Friesland', kortweg: 'De Steaten') voornamelijk de functie van parlement in Fries Fryseach. In het Svalingse deel werd deze functie vervult door het 'Öíþing'* ('Eilandding'), een instituut dat nu nog bestaat in de vorm van een indirect gekozen raad om Svalingse belangen te overzien (Het Öíþing is een geval apart en zal later behandelt worden). De leden van de Steaten werden echter niet direct gekozen door het volk zelf, de stemmen werden gebonden aan stemhebbende boerderijen (het oude systeem van de 'stimhawwende pleatsen', basis van het actieve stemrecht in Nederlands Fryslân tot 1795). Of een boerderij 'stimhawwend' was werd bepaald aan de hand van de originele koopakten, de eerste boerderij op een stuk land kreeg stemrecht, nieuwe boerderijen niet. In de beginjaren van de boerenrepubliek van Nij Fryslân leek dit systeem zeer rechtvaardig, maar er is natuurlijk een crux. De speciale boerderijen werden namelijk al vrij snel in grote getale opgekocht door de rijkere families van Fryseach. Deze families zetten er vervolgen een pachtboer of simpelweg een huurder in die zijn stem overgaf aan de eigenaar. Hierdoor concentreerde de macht zich in een paar rijke families en hun meeverdieners, wat uiteindelijk leidde tot het onderdrukkende 'haadlingensysteem'.

In verzet tegen de haadlingenkliek begonnen clubjes samen te komen in de steden en grote plaatsen in Nij Fryslân. Deze bijeenkomsten, in het begin vooral populair onder de groeiende middenstand, vonden plaats in koffiehuizen en cafés en kregen, omdat ze het volk en niet de haadlingen vertegenwoordigden, de naam 'folkemoetingen'. Terwijl de eerste bijeenkomsten in de jaren veertig van de 19de eeuw misschien bestonden uit op zijn hoogst een twintigtal onafhankelijkheidsgezinden, groeiden de belangrijksten van deze Folkemoetingen in de jaren tachtig uit tot luidruchtige toespraakgevulde schreeuwfestijnen in de grote nieuwe fabriekshallen van Lanning met honderden deelnemers, veelal leden van vakbonden en 'dergelijk socialistisch tuig'. Een omgeving waar de relatief gematigde middenstand zich steeds ongemakkelijker in begon te voelen, maar wat moest dat moest. In dergelijke lawaaiïge gelegenheden vertoonde 'de vader van de republiek' Liuwe Teakes Donia zich geregeld en na de bijeenkomst werden de details van de ophanden zijnde onafhankelijkheid onder het genot van een pijp en berenburg besproken door de partijleiders.

Na de onafhankelijkheid werd het nieuwe parlement van Fryseach, met een lichtelijk aangepaste naam om meer leeftijd uit te stralen, vernoemd naar deze revolutionaire bijeenkomsten, hoewel tegenwoordig bijeenkomsten van de Folkemoet in niets meer lijken op hun voorgangers. Het statige 'Folkemoetshûs' (gestileerd zichtbaar in het logo van de Folkemoet) is rond de eeuwwisseling in neoklassieke stijl gebouwd en bevindt zich in het midden van de oud Lanning, ontworpen door dezelfde architect die in Leeuwarden het gerechtshof ontwierp.

Afbeelding
Zetelverdeling en partijen

De Coalitie
Nije Sosjalen (Nieuwe Socialen) 16 zetels
De grootste partij en de partij van Steatsminister Andringa, midden-links en een samenvoeging van de (oude) Wurkerspartij en de Kommunistyske Partij in 1946. Hoewel feitelijk van oorsprong een erg socialistische partij zijn de Nije Sosjalen erg snel een gematigdere koers ingeslagen, een situatie in stand gehouden doordat het linkse blok meer voordeel zag in eenheid in één partij dan verdeeldheid over meerdere. De Nije Sosjalen hebben in het na-oorlogse tijdperk constant een belangrijke rol gespeeld in de Fryseager landelijke politiek en zijn altijd overtuigde vechters voor de verzorgingstaat geweest.
In februari 2009 was er een grote controverse die de Nije Sosjalen bedreigde, Steatsminister Klaas Piters Mûnder van de Nije Sosjalen (in een ongebruikelijke coalitie met Lofts) en een aantal ministers (vooral van de NS maar ook één van Lofts) hadden midden in de crisistijd bepaalde bedrijven van kennissen en familieleden gesteund en aantoonbaar vaker in dienst genomen. Vrijwel direct na de onthulling viel de regering en werden nieuwe verkiezingen aangekondigd. Hoewel dit 'verraad' aan commerciële en privé belangen met gemak de ondergang van de linkse Nije Sosjalen had kunnen betekenen, werd dit voorkomen uit een opvallende hoek. Er vond namelijk een regelrechte coup onder de partijleiding plaats. Leidster van de linkse oude garde Sytske Ankes Andringa en haar vertrouwelingen vervongen een groot deel van Mûnder en de zijnen, met grote steun van de achterban.
Na deze grondige herorganisatie begon de NS met frisse moed aan het campagnevoeren. Van de opvallende verkiezingsoverwinning maakten Sytske Andringa en haar coalitiepartners dankbaar gebruik om Fryseach een nieuwe koers in te sturen. Onderdelen van deze nieuwe koers zijn onder andere het verzoek tot deelname aan de Atlantische Raad en samenwerking met de (redelijk) nieuwe partijen de Grienen en Foarút!.

De Grienen (De Groenen) 8 zetels
Een sterk linkse partij uit 1978 gefocust op duurzaamheid. Deze partij, nog steeds vooral populair onder hoogopgeleide progressieven, heeft sterk geprofiteerd van de impact op de samenleving die de verduurzaming van Fryseach in de jaren 70 en 80 teweegbracht. In deze tijd werd Fryseach door buitenlandse do-gooders opgeworpen als hét experiment om een duurzame samenleving in het klein te creëren, een kans die de toenmalige regeringen van Fryseach niet aan zich voorbij lieten gaan. Aardenergie- en aardwarmtecentrales zorgden voor extreem lage energie- en verwarmingsprijzen en hebben een sterk positieve connotatie aan duurzaam denken gegeven. Tegenwoordig brengt het duurzaam imago zelfs aanzienlijke aantallen ecotoeristen naar Fryseach, vooral de windmolengevulde pitorreske zelfvoorzienende eilanden doen het goed. Alles bijelkaar zorgen deze trends voor de huidige populariteit van De Grienen, die nu voor het eerst in jaren als coalitiepartij dienst mogen doen.

Foarút! (Vooruit!) 4 zetels
De vreemde eend in de bijt. Deze centrumpartij uit 2001 wordt wel gezien als het gematigde, maar desalnietemin populistische, alternatief voor de Fryseager Folkspartij. Onder leiding van sympatieke, dan wel lompe, ex-boer Gysbert Hettes Minnema, heeft de partij een verrassend succes gehad. Maar met de instelling 'De Folkemoet skjin te feien (De Folkemoet schoon te vegen, een verwijzing naar een vermeende uitspraak van Friese vrijheidsstrijder Pier Gerlofs Donia) en een erg onduidelijk partijprogramma, toont Foarút! zich niet als een gemakkelijke coalitiepartner.

De Oppositie
Lofts (Links) 12 zetels
De oudste partij van Fryseach, opgericht in 1991 als 'Bûn foar frijdomsinde Fryseachers'. Lofts vertegenwoordigde de liberale middenstand, die zich 'links' noemden omdat de Boereboun, de partij van de oude elite, zich als rechts bestempelde (De socialistische partijen waren nóg linkser). Lofts heeft altijd een centrum-rechtse koers gevoerd en is een matigende kracht geweest in een soms doorgedraaide 'verzorgingszucht'. De machtsbasis van Lofts ligt vooral in de rijkere delen van Lanning en het heeft daarmee een ietwat elitaire connotatie verkregen. Ze worden spottend de 'Gévisten' genoemd, een naam die verwijst naar hun extreem 'Geef' (letterlijk 'Gave', als in ongeschonden) Fries.

Fryseager Folkspartij (Fryseager Volkspartij) 7 zetels
De tak van het groeiende extreemrechts op Fryseach. Ze voeren een anti-Atlantische, anti-Europese Unie, anti-islam maar pro-Amerikaanse koers. Ze zijn felle tegenstanders van deelname aan de Atlantische Raad en andere samenwerkingsverbanden. De Fryseager Folkspartij staat ook niet bekend om nuancering, partijprominenten zijn onder vuur gekomen na ronduit beledigende opmerkingen omtrent het conflict in Zuid-Aquilas, wat een van hen zag als natuurlijk gedrag van de 'kriichsinnige, korrupte Romeinen' ('Oorlogzuchtige, corrupte Romeinen'). Ze voeren ook een extreem isolationische koers met wat schertsend het 'Little Frisey'-ideaal wordt genoemd.

Wurkerspartij 3 zetels
De eerste partij die het na-oorlogse blok van de Nije Sosjalen probeerde te doorbreken. Hoewel de partij sinds 1966 een constante dan wel kleine rol heeft gespeeld is de partij in naam veel ouder. De oude Wurkerspartij was de gematigde linkse partij naast de extremere Kommunistyske Partij in de jaren na de onafhankelijkheid tot de oprichting van de Nije Sosjalen. Hoewel Liuwe Teakes Donia, Vader van de Republiek en eerste Steatsminister, officieel geen partij had zou hij een enorme affiniteit voor de Wurkerpartij hebben gehad. Tegenwoordig speelt de heropgerichte Wurkerspartij maar een minimale rol als sterk linkse partij en na een vrij snelle groei in het begin liggen de verkiezingsresultaten nu al jaren op hetzelfde peil.

Nýlanderpartyen* (De partij van Nyland) 3 zetels
Nýlanderpartyen is de partij van de Nýlander minderheid op Fryseach. Het voert een lichtelijk linkse koers met als hoofddoelstellingen het behoud van de Nýlander taal en bescherming van Cylenistische belangen. Daarnaast is Nýlanderpartyen de enige partij waarvan consequent kan worden verwacht dat zij Nylanders spreken en zodoende altijd tolken nodig hebben. Onder de Nýlanders is de partij verreweg het grootst qua kiezersresultaten voor de Folkemoet, op gritenij-niveau stemmen de Nýlanders eerder op (soms specifiek Nýlander) algemene partijen.

Partij foar Kristlike Wearden (PKW) (Partij voor Christelijke waarden) 2 zetels
In vroeger tijden een van de grotere partijen van Fryseach, de PKW heeft de gevolgen van secularisatie sterk gevoeld. De partij die in 1939 werd opgericht om een breed publiek te vangen met een redelijk kalme christelijke koers is tegenwoordig een hardliner partij door een slinkende achterban. In het sociaal progressieve Fryseach is de PKW zeker een buitenbeentje dat al sinds lange tijd een verbitterde oppositiepartij is.

*Fryseager Svalingse (Nieuwlandse) spelling onder voorbehoud

Gebruikersavatar
Dulminis
Moderator
Berichten: 1149
Lid geworden op: ma 23 sep 2013, 17:29
Locatie: Lëtzebuerg / Luxemb(o)urg (L)
Contacteer:

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Dulminis » za 20 aug 2016, 00:55

Mooi, nieuw nieuws uit Fryseach :D
Met alle landen die Zuid-Nederlandse taalvormen herbergen (of eigenlijk valt dat wel mee tegenwoordig) vind ik Fryseach een verfrissende toevoeging; ik vreesde even dat het zou overwoekeren!
Onex́o uǵȯnan ėbȯ xėzėk ocilhenśek v́egėnśeǵon
Woja̰ plodjṵ bḭ cjuwir ḭ wikoles u irkes pur
Mae'r afon orau yn y llygaid y geifr bach


(Le meilleur fleuve se trouve dans les yeux des petites chèvres)

Gebruikersavatar
DeFries
Berichten: 88
Lid geworden op: zo 17 mei 2015, 00:04
Locatie: Fryslân [NLD], Lanning [FRE]

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door DeFries » za 20 aug 2016, 01:41

^^
Je was niet de enige die vreesde dat het zou overwoekeren, toen ik een berichtje kreeg van Faylin of ik nog wel bezig was met Fryseach realiseerde ik me ineens dat al die onafgemaakte concepten toch maar eens afgemaakt moeten worden... oeps :$

(EDIT: Dat is om te zeggen dat ikzelf vreesde dat het zou overwoekeren omdat ik steeds dingen begon en niet afmaakte.)

Gebruikersavatar
Kathor
Geoficticus
Berichten: 2071
Lid geworden op: za 05 mei 2012, 14:52

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Kathor » za 20 aug 2016, 04:44

Mooi, je bijdrage is zoals gewend van jou van hoge kwaliteit, puik werk!
Aena te onða teya flu|leya Aena te onða teya flulleya

Gebruikersavatar
Kaaiman
Geoficticus
Berichten: 2062
Lid geworden op: wo 02 feb 2011, 15:37
Locatie: Hoogeveen
Contacteer:

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Kaaiman » za 20 aug 2016, 18:17

^^ Daar sluit ik me bij aan. :d Blijf vooral uitwerken. ;)
Atlantidië op Atlantis, Geopoeia en op de kaart.

Gebruikersavatar
Matt
Beheerder
Berichten: 1491
Lid geworden op: ma 13 jun 2011, 15:55

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Matt » wo 31 aug 2016, 22:30

Net uitgewerkt. :d Leuk om weer eens wat over Fryseach te lezen.
"Maar daarna kwamen er desastreuze aardbevingen en vloeden; en in één dag en nacht [...] verdween het eiland Atlantis in de dieptes van de zee."
- P
LATO (TIMAEUS/CRITICAS)

Gebruikersavatar
DeFries
Berichten: 88
Lid geworden op: zo 17 mei 2015, 00:04
Locatie: Fryslân [NLD], Lanning [FRE]

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door DeFries » zo 16 okt 2016, 22:20

Onder voorbehoud dat de latere eventuele stemmen Fryseachs deelname niet tegenhouden.
DeFries schreef:
FNÚ.fe op 29/04/2016 schreef:Ferdrach fan Oka ratifisearre

Lanning - Krektlyn is yn de Folkemoet mei in romme mearderheid it ferdrach fan Oka ratifisearre, dat Fryseach nimt no folslein diel oan de Atlantyske Rie. Dit folget op de útnoeging troch stimming yn de Gearkomste fan Regearsdelegearden, it heechste ynstitút fan de Atlantyske Rie, op de twadde fan april. Blidens fanút it kamp fan Steatsminister Andringa, it wie al sûn't har ferkiezing yn 2009 har doel en sykje mear oansluting by de Atlantyske lannen.
Vertaling:
Spoiler: weergeven
FNÚ.fe (nieuwspagina van de Fryseacher Nasjonale Útsjoerder (Fryseacher nationale omroep) op 29/04/2016 schreef:Verdrag van Oka geratificeerd

Lanning - Kortgeleden is in de Folkemoet met een ruime meerderheid het verdrag van Oca geratficeerd, op/zodat Fryseach nu volledig deelneemt aan de Atlantische Raad. Dit volgt op de uitnodiging door stemming in de Vergadering van Regeringsgedelegeerden, het hoogste instituut van de Atlantische Raad, op de tweede van april. Blijdschap vanuit het kamp van Steatsminister Andringa, het was al sinds haar verkiezing in 2009 haar doel om meer aansluiting bij de Atlantische landen te zoeken.

Gebruikersavatar
DeFries
Berichten: 88
Lid geworden op: zo 17 mei 2015, 00:04
Locatie: Fryslân [NLD], Lanning [FRE]

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door DeFries » zo 15 jan 2017, 00:47

Afbeelding
WIP Nieuwe kaart Fryseach

Eefkes een update vanuit het hoge noorden van wat in stilte onder veel podcast-geluister bijelkaar getekend werd.
Daarnaast ook een eerste experiment met Fayl.in (hopelijk is dit toegestaan... 0:) ) aangezien Google Drive hosting niet meer ondersteund. Voorgaande afbeeldingen zouden zo ook weer terug kunnen worden geplaatst.

Aanpassingen ten opzichte van de vorige (wegen)kaart:
- De noordkust heeft nu een zeer kenmerkende fjord/scherenkust. De bedoeling is dat vrij duidelijk is te zien dat geologisch het noordelijkste puntje van Fryseach het oudst is en de noordwestkust naar het zuiden steeds jonger wordt. Oftewel opeenvolgend (van noord naar zuidwest): Sterk geërodeerde scherenkust, fjorden met steeds minder eilanden en uitschieters, redelijk gladde kust met duidelijk herkenbare actieve/slapende vulkanen.
-In het nog redelijk onaangepaste zuiden, heb ik met de grootste rivier aan willen duiden dat hierop ook de grootste gletsjer van Fryseach, De Torfjalsjoakûl, uitkomt. Daarnaast moeten een aantal meänderende rivieren aangeven waar redelijk dikke lagen sedimentgrond liggen, in wat zo ongeveer het enige gebied van Fryseach is waar intensieve landbouw en bosbouw wordt bedreven.

Nog te doen:
- De ongedetailleerde/kleine stroompjes/rivieren uitwerken/toevoegen.
- Alle kleine plaatsjes terugplaatsen, op een realistische wijze gezien de nieuwe geografie.
- Wegennetwerk opnieuw opbouwen, met belangrijkste spil de Rûnwei 1.
- Nog veel meer...

Gebruikersavatar
MandelSoft
Geoficticus
Berichten: 1615
Lid geworden op: di 01 mar 2011, 08:19
Locatie: Süssense [BRS], Praha [CZ]
Contacteer:

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door MandelSoft » zo 15 jan 2017, 00:56

Mooi! De vorm van het land doet mij nog het meest denken aan Noorse eilanden of IJsland. Ik denk dat je dat wel voor ogen had :d
Beheerder van Schellingen, Imaginië en Nieuwegouwen

Gebruikersavatar
DeFries
Berichten: 88
Lid geworden op: zo 17 mei 2015, 00:04
Locatie: Fryslân [NLD], Lanning [FRE]

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door DeFries » zo 26 mar 2017, 18:04

Sint Piter op Fryseach
It Haaiefeest en it Beakebaarnen

Net als tegenwoordig in Grouw en de Noord-Frieze landstreken zijn er op Fryseach festiviteiten rondom de tijd van Sint Pieter (21 februari). Het is niet per se een vaststaand feest, maar net als met Sinterklaas eerst een aantal weken vertier voor de kinderen en dat op 21 februari het culminerende 'echte' Sint Piter, wat ook een nationale feestdag is. Deze tijd waarin de feesten worden gevierd wordt in het algemeen aangeduid als de tijd van 'Sint Piter', maar in seculiere kringen tegenwoordig ook vaker als 'it ein fan'e winter' (het einde van de winter). Het bestaat uit twee onderdelen: Haaie's zoektocht, 'It Saapkesykje (Het Saapkezoeken) voor de kinderen, en het 'Beakebaarne' (bakenbranden) voor de oudere kinderen en volwassenen. Het feest is een samensmelting van verschillende elementen uit bekende volksfeesten, naast natuurlijk Fryseach eigen elementen. Invloeden zijn onder andere: het vroegere 'Maitiidsfeest' in Fryslân (voorjaarsfeest), het Noord-Frieze 'Biikebrånen', Sinterklaas, zijn broer Sint Piter en de Kerstman.

Het Verhaal van Haaie en Saapke
voor de kinderen

Haaie en Saapke zijn een bejaard stel die hun oude dag in een klein huisje net buiten het dorp doorbrengen. Ze zijn zielsgelukkig met elkaar en leiden een rustig leventje. Wanneer Saapke op een ochtend net voor Sint Piter onaangekondigd het bos in gaat voor een wandelingetje, raakt de oude Haaie in paniek, omdat hij haar niet thuis kan vinden. Hij doet zijn oude landbouwkleren aan en gaat op zoek. Een uurtje later is ondertussen Saapke weer thuis gekomen en kan haar oude man ook niet vinden. Onwetend dat haar man ook naar haar zoekt, gaat ze ook op weg om haar man te vinden: 'de âld nút'.

Dagenlang mislopen ze elkaar en zoeken tot diep in de nacht. Ze zijn echter voorbereid en weten dat de kinderen in het dorp ook heel goed kunnen zoeken, daarom hebben ze de zakken vol zitten met allerlei snoepgoed, om de kinderen te motiveren te helpen. Om een onverklaarbare reden zijn Haaie of Saapke nooit tegelijkertijd op been, maar dit houdt niemand tegen. Lang speelt dit tafereel zich af, tot op de 21 februari de grytpersoan van het respectievelijke gritenij (oftewel de burgermeester van de groep dorpen) s'middags komt melden aan Haaie dat zijn vrouw bij het 'Beakebaarne' is gezien (in Lanning is het vaak zelfs de president die Haaie uit zijn onzekerheid verlost!). Een blijde colone vertrekt richting de plek waar het Beakebaarne zal worden gehouden.

Het verhaal eindigt dan met Haaie die Saapke weer bij het vuur vindt, plechtig begeleidt door de grytpersoan en dorpsagenten. Waarop hij direct 'de frou in dikke tút jout' (De vrouw een dikke zoen geeft) en (sinds een jaar of dertig) ook de kinderen voor hun goede hulp bedankt met een stapel(tje) cadeau's die ze thuis zullen vinden. Haaie en Saapke komen vervolgens op een paar, vaak rijk versierde, stoelen te zitten in alle rust kijkend naar het vuur. Nog lang en gelukkig... tot volgend jaar.

Namen en verhaal van Haaie en Saapke los gebaseerd op het verhaal van 'Sint Piterboask' van Eeltsje Halbertsma via (x)

Achtergrond bij het Saapkesykjen
Namen en details verschillen natuurlijk van dorp op dorp, maar het bovenstaande verhaal is vrij representatief. Haaie en Saapke zijn over het algemeen een verkleed bejaard stel dat het elk jaar de rol op zich neemt (tot ze opgevolgd worden). Vergelijkbaar met Sinterklaas heeft Haaie vaak een dikke baard waarmee zijn gezicht erg bedekt is en Saapke soms een masker met blije bolle wangen. In tegenstelling tot Sinterklaas zijn Haaie en Saapke dan weer niet erg uitbundig gekleed. Afhankelijk van de streek kan Haaie gekleed zijn als boer met een strohoed en zware houten klompen of een visser met het net nog over de schouders en zware leren laarzen. Saapke is op haar beurt meestal in oude kledij/klederdracht gehuld.

Het 'Saapkesykjen' (Saapkezoeken) wordt vaak gebruikt om de oude mensen in het dorp even in het zonnetje te zetten, zo komen Haaie of Saapke nog wel eens op de koffie bij hun vriend(in) met een hele rits kinderen (alleen als de oude mensen dat wel willen natuurlijk).

Daarnaast heeft het feest ondertussen ook wat elementen van valentijnsdag overgenomen, wanneer Haaie en Saapke elkaar weer vinden is dit vaak een romantisch moment wat breed uitgemeten wordt, traditioneel delen de stellen in het dorp ook een kus net als Haaie en Saapke.

Het Beakebaarne
Het andere onderdeel van Sint-Piter op Fryseach is het eerder genoemde 'Beakebaarne' (bakenbranden), afkomstig voor een deel van de paasvuren, maar vooral het het 'biikebrånen' uit Noord-Friesland. Het bestaat uit een vreugdevuur om het einde van de winter in te luiden en een, voor Fryseagers, zeer uitbundig feest (nadat de kinderen naar bed zijn gestuurd) waar de drank rijkelijk vloeit. Het oude heidens-Germaanse aandoende element hierin heeft gemaakt dat juist het Beakebaarne zo populair is geworden in alle Fryseager gebieden, dus ook het Cylenistische Nyland, waar het Saapkesykjen wat minder promininent is.

Zoals al eerder gezegd barst het echte feest bij de 'âlden' pas echt los nadat de kinderen op bed zijn gestuurd. Vuistregel voor de grens van kind naar adoloscent/tiener is wanneer het kind zich begint af te vragen of Haaie daadwerkelijk zo dement is dat hij íeder jaar om precies dezelfde tijd zijn vrouw kwijtraakt.

Het feest heeft een erg dorps karakter en wordt ook minder (of per wijk) in de twee steden van Fryseach gevierd. Een opvallende traditie onder studenten, die niet meer bij het beakebaarnen van hun dorp aanwezig kunnen of willen zijn, is het huren van een scheepje en langs de kust varen terwijl de vuren ontstoken worden. De autoriteiten zouden deze traditie van grote aantallen dronken studenten op soms gevaarlijk kleine schepen op open zee liever zien verdwijnen, natuurlijk.

Het Beakebaarne heeft zich diep in de Fryseager volkscultuur geworteld en wordt als intrinsiek deel van Fryseach gezien. Het vertegenwoordigt voor een deel de kneuterigheid die bij Fryseach hoort, het is dorps en soms verstikkend, zoals kan worden verwacht op een kleine eilandstaat. Maar de verbindende factor met de Svalingse gebieden heeft het tot een symbool voor Fryseager eenheid verheven, waardoor het ook belangrijk is geworden voor de duurzaamheid van de Fryseager staat.

Gebruikersavatar
Kaaiman
Geoficticus
Berichten: 2062
Lid geworden op: wo 02 feb 2011, 15:37
Locatie: Hoogeveen
Contacteer:

Re: [FRE] Fryseach

Bericht door Kaaiman » di 28 mar 2017, 11:38

Mooi uitgewerkt, die volkstradities! :d
Atlantidië op Atlantis, Geopoeia en op de kaart.

Gesloten

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 4 gasten