[SOL] Politiek en Bestuur

[TBR]

Ook in Solwezië kiest men rechtser dan voorgaande jaren. Dat zie ik tegenwoordig op vrij veel plekken gebeuren in de wereld...

Het is eerder een slingerbeweging, de regering voor de aftredende regering was dan weer heel rechts, ze bestond uit de HU, AP en de CKU en voerde een besparingsbeleid gekoppeld aan privatisering van overheidsbedrijven en versoepeling van arbeidswetgeving. Daarop ontstond een vrij forse tegenreactie die voor een overwinning van de linkse partijen SDP en GA! zorgde, al groeide de HU ook. AP leed een zwaar verlies dat nu maar matig wordt goedgemaakt. De sterke stijging van het aantal kiezers voor de extreemrechtse NDS is wel opmerkelijk, maar ligt inderdaad in de lijn van wat in andere landen gebeurt. Het is in Solwezië wel niet de eerste keer dat een populistische partij opgang maakt, in de jaren '90 nam de Volksalliansie zelfs deel aan de regering (voor twee jaar weliswaar) en daarvoor had je de ook al vrij extreme Rechtse Partij van Jan Boltoen. NDS probeert zich ook 'salonfähig' te maken door minder racistisch uit de hoek te komen, ze lijken de FN-tactiek te kopiëren en slagen er best in teleurgestelde kiezers van zowel links als rechts voor zich te winnen.

Naar ik begrijp is HU een centrumpartij? Is wel in lijn met het gestemde in RTH. Wat is het verschil in bevoegdheden/werkwijze van de twee verschillende kamers?

De HU (Hervormingsunie) is een liberale partij, in Nederlandse termen uitgedrukt zou je ze tussen VVD en D66 kunnen plaatsen. Ze is op ethisch vlak heel ruimdenkend, maar gelooft heilig in de vrije markt en privatisering. De partij was de voorbije vier jaar de belangrijkste oppositiepartij en komt nu aan zet.
De twee kamers verschillen vooral door hun samenstelling, de Rijkskamer wordt verkozen uit 1 nationale kieskring, de Senaat door de 6 provinciale kieskringen. Erg veel verschillen ze verder niet, het is een ouderwets bicameraal parlementair systeem zoals er veel zijn.Wetsvoorstellen komen eerst in de Rijkskamer, waarop ze worden gestemd. Als een wetsvoorstel daar wordt goedkgekeurd, dan moet het naar de Senaat, waarbij vooral al de technische aspecten tegen het licht worden gehouden. De Senaat komt dus minder bijeen, er vinden minder debatten plaats, het is een soort legale back-up. Speciaal aan de Solwezische senaat is wel dat er ook regionale belangen besproken worden, wanneer twee derde van de vertegenwoordigers van een provincie het niet eens zijn met een wetsvoorstel moet dit terug naar de Rijkskamer.

[TBR]

Sinds 3 Januari heeft Solwezië een nieuwe regering, dit is de nieuwe bestuursploeg:

Eerste Minister: Jolanda Abbegaarde (HU)
Minister van Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking: Leonard Ulderen-Bistman (SDP)
Minister van Binnenlandse Zaken, Asiel, Migratie en Veiligheid: Lander de Velt (HU)
Minister van Mobiliteit en Verkeersveiligheid: Karina Huys (SDP)
Minister van Justisie: Louis Vroens (HU)
Minister van Media, Kultuur, Jeugdbeleid, Sport en Digitalisering: Giovanni Lazzaro (GA!)
Minister van Ruimtelijke Ordening, Miljeubeleid en Landbouw: Imke Geydehoorn (GA!)
Minister van Finansiën en Begroting: Johan Dens (HU)
Minister van Onderwijs, Wetenschap, Sosiaal Beleid en Gelijke Kansen: Theo Felssen (SDP)
Minister van Ambtenarenzaken en Volksgezondheid: Irina Voordevelt (SDP)
Minister van Ekonomie en Energie: Andrea Findel (HU)
Minister van Landsverdediging: Jo Lindehoven (GA!)

Voorzitter van de Rijkskamer: Erik Duyfkens (SDP)

Voorzitter van de Senaat: Kristof Bertelman (HU)

[TBR]

Op zondag 25 oktober 2020 vonden in Solwezië parlementsverkiezingen plaats. Er werd even overwogen om deze te verplaatsen, maar omdat de COVID-cijfers op dit moment goed meevallen in het land werd besloten dit niet te doen. De stembussen werden wel vroeger en later opengehouden en er werden meer stemlocaties voorzien, om het aantal kiezers op een bepaalde plek bij elkaar maximaal te spreiden.

De uittredende regeringscoalitie van de liberale HU, centrumlinkse SDP en groenen van GA! onder leiding van Jolanda Abbegaarde, behaalde geen eclatante overwinning. Hoewel Eerste Minister Abbegaarde best populair is werd haar regeerperiode gekenmerkt door heel wat intern conflict, onder andere tussen de liberalen en groenen. De verkiezingscampagne werd ook gekenmerkt door peilingen die veel winst voor de extreem-rechtse partij NDS voorspelden, Abbegaarde poogde de campagne dan ook te laten lijken op een persoonlijke strijd tussen haar ploeg en die van Leon Vos, de leider van NDS. Dit lijkt haar ook deels te zijn gelukt.

In 2016 eindigde de verkiezingen in een nipte overwinning voor de HU, die na een aantal mindere jaren terug electoraal succes kende, maar rekening moest houden met een nog sterke SDP, een opkomende NDS, en een redelijke score voor de conservatieve AP.

Resultaten:

Spoiler: weergeven

De verkiezingen zijn een groot succes voor Premier Abbegaarde. Haar partij won vier zetels en werd afgetekend de grootste in beide kamers van het parlement. Haar coalitiepartners verloren echter zwaar, en hoewel haar regering nog over een meerderheid beschikt, is het onwaarschijnlijk dat ze zonder al te grote verandering zal doorregeren. Partijvoorzitter van GA! (Thomas Versollen) heeft al aangekondigd te zullen aftreden en ook de SDP zit in een crisis. De conservatieven van de AP, die voor deze verkiezingen een gezamenlijk kartel met de christendemocraten van CKU hadden gevormd onder de naam Solwezië Vooruit (SV), leden ook een grote nederlaag. Het kartel heeft minder zetels behaald
Veel stemmen lijken te zijn verdeeld onder de grote machtsblokken HU en NDS, iets waar een volgende regering rekening mee zal moeten houden. Zowel HU als SDP hebben echter al aangegeven niet te overwegen om een regering met NDS te willen vormen, maar AP staat open voor het idee, al geven ze toe dat Abbegaarde de verkiezingen heeft gewonnen en eerst aan zet zal zijn.

Noot:
*Een van de verkiezingsbeloften van de HU is om de Rijkskamer en Senaat samen te voegen in een unicameraal parlement met 129 zetels
*De getoonde resultaten voor SV in 2016 zijn de opgetelde zetelaantallen van AP en CKU
*De partijen Pro Rechts en LaaggondePlus, die zetels wisten te bemachtigen in de Senaat in 2016, sloegen hier niet in in 2020.

[Kathor]

Interessant om te lezen. Ik heb enkele vraagjes:

• Zijn er, zo'n drie weken na de verkiezingen, intussen al vorderingen in de formatie?
• Wat zijn de hete hangijzers momenteel in Solwezië die mensen hebben overtuigd om voor extreemrechts te stemmen?
• Is een minderheidskabinet van bv. HU met een of twee andere partijen (SDP en GA!) een optie? Of anders een gedoogconstructie met NDS? In welke mate is er zoiets als een cordon sanitaire of net een bereidheid bij de publieke opinie voor een samenwerking met extreemrechts?

Alvast bedankt! Ik kijk uit naar je antwoorden

[TBR]

Interessant om te lezen. Ik heb enkele vraagjes:

• Zijn er, zo'n drie weken na de verkiezingen, intussen al vorderingen in de formatie?

Het verloopt ook in Solwezië best traag. De uittredende regering heeft nog een meerderheid, maar door de slechte scores van de groenen en SDP hebben beide partijen al aangegeven eerst intern te overleggen, de groenen gaan ook een spoedige verkiezing van een nieuwe voorzitter organiseren. Ook CKU en AP bevinden zich in een crisis, bij beide partijen is er veel kritiek over de strategie van Joris Tienhoven (AP) en Hanne Dorpel (CKU) om een kartel te vormen, een kartel dat zwaar verloor. Er heerst bij beide partijen wel bereidheid om aan een nieuwe regering te werken, maar daarbij sluiten ze samenwerking met de NDS niet uit. NDS-AP-CKU komt echter lang niet aan een meerderheid. Nu de grootste kanshebbers voor een coalitie intern overleggen zijn er gesprekken bezig tussen HU en NDS, maar de pers neemt aan dat deze eerder beleefdheidsgesprekken zijn en geen echte regeringsonderhandelingen.

[*]Wat zijn de hete hangijzers momenteel in Solwezië die mensen hebben overtuigd om voor extreemrechts te stemmen?

Er is veel onvrede over het coronabeleid van de regering Abbegaarde, dat erg vroeg erg streng was. De economische impact van covid is nog onduidelijk, maar er waren anti-coronaprotesten in Rugeneim en Wollegaarde. Er is ook de vrees voor een aanslagengolf in Europa,gepaard met onvrede over het in hun ogen te lakse migratiebeleid, bijvoorbeeld ten aanzien van Tholenische werknemers. De nieuwe leider van NDS, Leon Vos, heeft in zijn campagne ook beloofd om een meer protectionistisch economisch beleid te gaan voeren om Solwezische jobs in Solwezië te houden, en wil de olie- en gaswinning in de Bartenszee opdrijven, iets waar de groenen en de SDP tegen zijn, HU is intern verdeeld. De vorige regering kende sowieso veel interne strubbelingen tussen de kopstukken van de groenen en de HU, Abbegaarde moest daarover meerdere brandjes blussen, en bijvoorbeeld over de aanleg van de snelweg A14 was veel te doen.

[*]Is een minderheidskabinet van bv. HU met een of twee andere partijen (SDP en GA!) een optie? Of anders een gedoogconstructie met NDS? In welke mate is er zoiets als een cordon sanitaire of net een bereidheid bij de publieke opinie voor een samenwerking met extreemrechts?[/list]

HU-SDP-GA! hebben in principe een meerderheid, maar bij zowel HU als SDP en GA! is er veel twijfel om een tweede keer in zo'n coalitie te stappen na de zware verliezen voor SDP en GA! Enkelen binnen de HU hadden gehoopt dat het kartel SV (AP-CKU) beter had gescoord om met hen een regering te kunnen vormen. Een regering HU-SDP-AP-CKU is ook nog mogelijk. Gedoogconstructies en minderheidsregeringen komen in Solwezië zelden voor. Bij de media is er natuurlijk heel wat te doen over een mogelijke eerste deelname van extreemrechts in de regering, hoewel er in de jaren '90 in Solwezië verschillende partijen met redelijk extreem-conservatieve en nationalistische kanten (waaronder de voorgangers van de AP) al mee hebben geregeerd en NDS de laatste jaren veel salonfähiger probeert over te komen.

Kortom: een regering met NDS, het lijkt nog niet voor morgen, maar de partij zou dan de belangrijkste oppositiepartij worden en als ze de grootste worden in 2024, zullen ze als eerste aan zet zijn.