In Sustulië zijn er maar twee bestuurslagen, namelijk de provincie en het rijk. Beide bestuurslagen worden in één keer getrapt gekozen; het volk moet dus ook in één keer twee stemmen uitbrengen, voor beide bestuurlijke niveaus.
Dat gaat als volgt in zijn werk:
- Het volk kiest rechtstreeks de leden van de 15 provinciale lagerhuizen en de leden van het rijkslagerhuis.
- Aan de hand van deze verkiezingsuitslag worden de lagerhuizen opnieuw samengesteld.
- De nieuwe leden van de provinciale lagerhuizen kiezen de leden van het provinciale hogerhuis, 3 zetels per pretorium.
- De nieuwe leden van het rijkslagerhuis kiezen de leden van het rijkshogerhuis.
- Aan de hand van deze verkiezingsuitslag worden de hogerhuizen opnieuw samengesteld, 3 zetels per provincie.
- De nieuwe leden van de provinciale hogerhuizen kiezen de gouverneurs.
- De nieuwe leden van het rijkshogerhuis kiezen samen met de gouverneurs uiteindelijk de president.
In een schema:
Enige opmerkingen:
- Een pretorium is het gebied dat onder een pretor valt. Pretoren zijn in Sustulië vooral lobbyisten voor hun pretorium in de provinciale politiek en mogen naar eigen invulling ceremoniële taken verrichten.
- De provinciale hogerhuizen hebben 3 zetels per pretorium. Omdat het aantal pretoria in een provincie mede afhankelijk is van inwonertallen, heeft niet elke provincie er evenveel. Het totale aantal zetels varieert dus van 9 tot 18. De provinciale lagerhuizen hebben wel allemaal evenveel zetels, namelijk 33.
- De provinciale hogerhuizen kiezen uit hun midden een gouverneur. Het nationale hogerhuis kiest, samen met de 15 gouverneurs een president, uit hun midden een president.
- De gouverneurs en de president mogen hun kabinetten alleen samenstellen uit de leden van de hogerhuizen. De president mag daarbij uit alle hogerhuizen putten; de gouverneur alleen uit het hogerhuis van zijn eigen provincie en de leden die namens zijn provincie in het nationale hogerhuis zitten. De gouverneurs moeten wachten met het samenstellen van hun kabinetten tot de president zijn kabinet heeft gevormd, om te voorkomen dat er een dubbel beroep op iemand wordt gedaan.
Je kunt je voorstellen dat verkiezingen in Sustulië nogal een circus zijn, omdat alles kan veranderen bij de verkiezingen. Ook kun je niet zomaar in de top van de politiek terechtkomen. Om in een hogerhuis te komen, moet je minimaal lid zijn (geweest) van een lagerhuis van dezelfde bestuurslaag, een ander hogerhuis, of een hogere functie als gouverneur of president hebben bekleed. Eenmaal in het hogerhuis is de kans vrij groot om in een kabinet terecht te komen, dus er wordt intern bij partijen altijd flink gestreden om de zetels in de hogerhuizen.
Het politieke systeem is erop ontworpen dat het 'onkundige' volk niet teveel macht kan uitoefenen, en dat alleen ervaren politici het land mogen besturen. In de praktijk zorgt dit echter vaak voor een ontransparante politieke kliek in de hogerhuizen. In de praktijk heeft het volk dus geen enkele macht bij de verkiezing van hun staatshoofd.
In Sustulië zijn er in het rijksparlement maar 4 partijen vertegenwoordigd:
SNOR: Sustulia NOsra Respublica (Sustulië Onze Republiek)
- De oudste partij van het land. De oprichters van deze partij waren tevens de oprichters van de staat Sustulië. Deze partij was vroeger fascistisch en heeft nog altijd een sterk nationalistische inslag, maar nu met een meer centrum-rechts beleid
PAP: Potenzia Ad Populem (Macht aan het Volk)
- Van oudsher een echte socialistische partij, maar in de loop der jaren opgeschoven naar sociaal-democratisch. Solidariteit staat hoog in het vaandel.
CU: Christiani Uniti (Christenen Verenigd)
- De enige partij in het parlement met een christelijke, hoofdzakelijk Rooms-Katholieke achtergrond. Qua politiek is deze partij centrum-links en conservatief. De stemmers op deze partij komen voornamelijk uit het (voormalig) hertogdom Lucsabundia (in Brilamontie: Luksabundio)
AA: Atlantidia Alianzio (Atlantidische Alliantie)
- Deze rechts-nationalistische partij bestaat in alle vier de Atlantidische landen, maar zit alleen in Sustulië daadwerkelijk in het parlement. De grens met extreem-rechts is doorgaans vrij dun. Deze partij is ontstaan uit de SNOR uit onvrede over de mildere koers die deze partij voer sinds de jaren '80.